Statut juridique

Ingeschreven op de bewaarlijst

ID

Urban : 286

Soort

Park

De Kunstberg, gelegen tussen het Koningsplein en het Albertinaplein, is een monumentaal stedenbouwkundig en architecturaal geheel dat werd ontworpen door de architecten Jules Ghobert en Maurice Houyoux en werd gebouwd tussen 1954 en 1969.

Met hun monumentale en classicistische architectuur, sterk beïnvloed door de officiële en academische stijl van de late jaren dertig, staan de gebouwen aan weerszijden van een uitgestrekte esplanade (centrale as) die de vorm heeft van een terrastuin, gelegen boven op verschillende parkeerniveaus en toegankelijk via imposante trappen. Het uitzicht opent zich aan de ene kant naar de kerk van Sint-Jacob-op-Koudenberg (Koningsplein), aan de andere kant naar de toren van het Brusselse stadhuis (Grote Markt).

De uitgestrekte esplanade waaromheen de gebouwen zijn georganiseerd, heeft de vorm van een hangende tuin, geïnspireerd op de tuinen van Babylon. Deze tuin is aangelegd op een plateau dat bestaat uit een betonnen plaat en twee afzonderlijke delen heeft: de centrale tuin van René Pechère en de zijtuin in het noorden van de site, langs de straat.

De centrale tuin van René Pechère 

De centrale tuin werd in 1957-1958 aangelegd door landschapsarchitect René Pechère, samen met de bouw van het architectonisch geheel. Deze symmetrische en classicistische landschapscompositie bestaat uit een opeenvolging van parallelle centrale bloemperken, omzoomd door rijen ronde fonteinen en rijen platanen die tot een gordijn zijn gesnoeid.

De centrale as wordt gevormd door vijf grote vierkante bloemperken, versierd met geometrisch plantenborduurwerk en omringd door buxushagen, die van elkaar worden gescheiden door dolomietpaden die van de ene naar de andere kant van de tuin. De verschillende compartimenten zijn beplant met groenblijvende heesters (Berberis), maar ook met vaste planten en eenjarigen waarvan de tinten en soorten variëren naar gelang van het seizoen.

In het noordwesten van de site geeft een rechte trap met twee trapdelen toegang tot Kantersteen. In het midden van deze trap staat het ruiterstandbeeld van Albert I, ter nagedachtenis van wie de Kunstberg is aangelegd; het beeld is van de hand van beeldhouwer Alfred Courtens (1889-1967).

De zijtuin in het noorden van de site 

Het zijgedeelte in het noorden van de site, oorspronkelijk ontworpen door René Pechère, is achtereenvolgens heraangelegd (begin en eind jaren 2000). Het huidige uitzicht ervan, waarvan de geometrische stijl harmonieert met die van de centrale tuin, werd ontworpen parallel met de herconfiguratie van de site als gevolg van de bouw van de glazen kubus (Square Brussels Meeting Centre ; 2005-2010).

Langs de Kunstberg wordt de helling tussen het terras boven de tuinen (kant Coudenberg) en Kantersteen verzacht door een rechtlijnige opeenvolging van vijf in terrassen aangelegde zones, verfraaid met rechthoekige gazons die worden omkaderd door houten banken zonder rugleuning die rechte hoeken vormen, omzoomd door grote beplante gemetselde kuipen.

Beelden en kunstwerken : het ruiterstandbeeld van Albert I door A. Courtens ; aan oostkant fontein met decoratieve steles door T. Van Gooien ; flankerende reliëfs respectievelijk door A. Vriens en M. d’Haveloose op de bordessen ; "De Zwemmer", van F. Debonnaires in een ondiep bassin. Beelden “Muziek” en “Zang” door O. Jespers en “Kinderen en geitjes” door E. Canneel in de noordoosthoek ; “Hond” door P. Aebly en “Decoratieve compositie” door H. van Albada in de bossage.

Meer over het architecturaal geheel van de Kuntsberg : https://monument.heritage.brussels/nl/streets/10001065